De overheid is veel te complex en afstandelijk geworden. En voor veel mensen is de overheid daardoor zelfs onredelijk. De politiek moet stoppen alles te willen controleren en verder dicht te regelen. Het moet niet gaan om wat werkt in Den Haag, maar om wat werkt voor gewone mensen. We moeten de toenemende complexiteit nú aanpakken. Anders wordt het vertrouwen van mensen in de overheid en de politiek verder uitgehold, wat onze democratie ondermijnt. 

De overheid moet er voor ons allemaal zijn en die pal staat voor de kernwaarden en de instituties van de democratische rechtsstaat. Die transparant is en handelt vanuit dienstbaarheid, menselijkheid en de menselijke maat. Er ligt een belangrijke opdracht om het vertrouwen van Nederlanders in de politiek te herstellen. Nederlanders moeten zich goed vertegenwoordigd voelen en weten, wat hun situatie ook is en in welke regio ze ook wonen. 

De overheid is dienstbaar, betrouwbaar en transparant met aandacht voor mensen. Zo herstellen we het vertrouwen van mensen in de overheid en de politiek.

Dit betekent…

Een hoogwaardig en deskundige overheid die bestuurders selecteert op basis van kennis en kunde. Ook moet er minder geleund worden op externe adviesbureaus. Die staan soms te ver af van de realiteit en kunnen het nog complexer maken.

Meer bevoegdheden op de werkvloer om van regels en procedures af te wijken, als dat voor gewone mensen tot redelijkere uitkomsten leidt. Mensen bij de overheid die in direct contact staan met de samenleving moeten hiervoor de ruimte krijgen.

De overheid is er voor iedereen. Dus moeten publieke voorzieningen in alle delen van Nederland beschikbaar zijn en blijven.

Onbedoeld een foutje maken, maakt je geen fraudeur. De overheid staat niet los van de samenleving. We willen werken aan een nabije en dienstbare overheid. Bij wetten en regels bevorderen we de menselijke maat. Hardvochtige effecten van wet- en regelgeving moeten we te allen tijde voorkomen. Mensen die onbedoeld een fout maken, mogen niet direct als fraudeur worden bestempeld, zonder dat dit betekent dat oneigenlijk gebruik van regelingen aan de orde mag zijn.

▶  Onrecht zetten we recht. De overheid heeft zich tegenover toeslagenouders en de Groningers onbehoorlijk gedragen. We zullen het leed niet volledig kunnen wegnemen, maar het onrecht dat zowel toeslagenouders als Groningers en hun kinderen is aangedaan zetten we waar mogelijk recht. Daarvoor zijn stappen gezet, maar we doen meer om snel en zorgvuldig herstel mogelijk te maken, met perspectief voor de toekomst. Ook een volgend kabinet heeft de opdracht de aanbevelingen van de parlementaire enquête aardgaswinning Groningen en het schadeherstel voortvarend ter hand te nemen.

▶  Eerlijk gebruik van data en algoritmen. We streven ernaar om mensen zoveel mogelijk regie te geven over hun eigen data, waarbij iedereen standaard moet kunnen aangeven met wie data wordt gedeeld en voor welke doeleinden. Algoritmen worden gecontroleerd op transparantie, discriminatie en willekeur. Het gebruik van algoritmen in de publieke en private sector moet transparant zijn.

▶  Hoogwaardig en deskundig ambtenarenapparaat. Nederland kan zich gelukkig prijzen met hardwerkende, deskundige professionals in publieke dienst, met een groot hart voor de publieke zaak. Naast de uitvoerende ambtenaren moeten ook (beleids-)ambtenaren en topambtenaren kennis hebben van de uitvoeringspraktijk. We scheppen meer ruimte voor stages bij uitvoeringsorganisaties en decentrale overheden. Het bedrijfsleven kan daarbij helpen. We voeren hervormingen door waar nodig.

▶  Regionaal beleid. Nederland bestaat uit vele uiteenlopende regio’s, ieder met haar eigen kracht en haar eigen uitdagingen. De kracht van alle regio’s benutten we. En bij het oplossen van de uitdagingen moet de overheid veel meer regiogericht gaan werken. Dat betekent dat bij het opstellen van beleid meer rekening gehouden moet worden met verschillen tussen regio’s, met meer ruimte voor maatwerk en differentiatie. Het beleid en investeringen van de overheid moeten op alle regio’s zijn gericht en niet alleen op de sterke regio’s. Bij de totstandkoming van nieuw beleid toetsen we wat de effecten daarvan op de regio zijn. Daar profiteert heel Nederland van.

▶  Betere spreiding van overheidsdiensten. Werken voor de Rijksoverheid betekent niet automatisch werken in Den Haag, maar moet net zo goed in Goes of Doetinchem kunnen. Daarom moet er meer aandacht zijn voor de spreiding van overheidsinstanties door heel Nederland. En moet het makkelijker worden om vanuit de regio bij bijvoorbeeld een ministerie te werken, door het maken van afspraken over werken op satellietlocaties of vanuit huis.