In het Algemeen Dagblad van 12 juli jl. is te lezen dat winkeliers helemaal klaar zijn met bedelaars in de Utrechtse binnenstad. De ondernemers zijn bang dat de binnenstad hierdoor verpaupert. Daarnaast ontvangen de fracties regelmatig klachten van bewoners en ondernemers die zich ergeren aan de manier van bedelen en de overlast die ze daarmee veroorzaken.

Twee andere G4 steden Amsterdam en Den Haag onderscheiden 2 soorten bedelaars. De ene groep betreft dak- en thuislozen die vaak te maken hebben met een drank- of drugsverslaving en voornamelijk een zorgvraag hebben.

De tweede groep, die de afgelopen jaren in verschillende steden en treinen opduikt, zou uit MOE- landers bestaan, voornamelijk uit Roemenië en Bulgarije. Deze bedelaars lijken lichamelijke beperkingen te hebben en het vermoeden is dat zij gedwongen worden om te bedelen. Deze mensen zouden worden uitgebuit en het geld dat ze ophalen na een dag bedelen moeten ze afstaan aan (internationale) criminelen.

De overlast waar Utrechtse ondernemers en bewoners over spreken heeft waarschijnlijk te maken met deze tweede groep. De Utrechtse fracties VVD, PvdA, SP en CU vinden deze uitbuiting walgelijk en zouden graag zien dat hier iets aan gedaan wordt. Ook willen zij dat de overlast die dit veroorzaakt in de binnenstad wordt opgelost.

Hierover hebben de fracties de volgende vragen:

1. Herkent het college bovenstaande situatie? Zo ja, in hoeverre vindt dit plaats in de gemeente Utrecht?
2. Herkent het college de typering van de twee verschillende groepen zoals hierboven geschetst? Zo nee, waarom niet? Welke groepen zijn er dan te onderscheiden? Zo ja, op welke manier wordt dit onderscheid ook gemaakt in beleid of handhaving?

De VVD, de PvdA, SP en CU hebben de volgende vragen over de tweede groep:

3. Wat zijn de banden tussen aanstuurder van de groep bedelaars en de bedelaars zelf? Zijn zij bijvoorbeeld familie?
4. Hoe groot is naar schatting deze tweede groep slachtoffers/bedelaars? En welk deel daarvan komt uit Nederland/is Nederlander en welk deel komt uit/woont in het buitenland, maar komt naar Nederland alleen om te bedelen?
5. Klopt het dat deze mensen slachtoffer zijn van uitbuiting door georganiseerde (internationale) criminaliteit?
   1. Zo ja, op welke manier worden zij gedwongen om te bedelen? Wat wordt er aan gedaan om deze uitbuiting stop te zetten en de criminelen achter slot en grendel te krijgen? Welke bestaande organisaties (zoals project Barca) en middelen zijn er aanwezig om deze groep slachtoffers te helpen om uit de handen van de georganiseerde misdaad te blijven?
   2. Zo nee, wat maakt dat dit onjuiste beeld wordt geschetst en zijn het dan mensen die er zelf voor kiezen om te bedelen? Welke bestaande organisaties of middelen zijn aanwezig om deze mensen aan te sturen om uit het bedelaarsvak te stappen (zijn er bijvoorbeeld contacten met een eventueel land waar ze wonen)?

6. Welke gemeentelijke middelen kunnen worden ingezet om deze uitbuiting zoveel mogelijk tegen te gaan?

De volgende vragen gaan over handhaving en overlast:

7. Hoe groot is de overlast die deze tweede groep veroorzaakt? Hoeveel klachten zijn er bijvoorbeeld binnengekomen bij de gemeente en de politie door bewoners en ondernemers?
8. Hoe vaak (in absolute getallen) wordt er gehandhaafd op de overlast die deze groep veroorzaakt? En wat houdt deze handhaving precies in (wegsturen of boete)?
9. Klopt het dat handhaving op de overlast die bedelaars veroorzaken nu niet altijd makkelijk is, omdat overlast lastig te bewijzen is? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
10. Klopt het dat wanneer een bedelverbod in de APV zou worden opgenomen, het makkelijker zou worden voor politie en handhavers om bedelaars weg te sturen? Zo ja, op welke manier dan? Zo nee, waarom niet?

11. Welke andere mogelijkheden zijn er om het politie en handhaving makkelijker te maken om bedelaars weg te sturen?

12. Is het college het met de fracties eens dat een eventueel bedelverbod het probleem van uitbuiting niet oplost? Zo ja, welke andere aanvullende maatregelen zijn daarvoor nodig? Zo nee, hoe en op welke manier wordt uitbuiting aangepakt middels een bedelverbod?

Klik hier voor de antwoorden en reactie van het Utrechtse college van burgemeester en wethouders.