April 2017 – De VVD Utrecht pleit al jaren voor een harde aanpak van rooftassen. Zo is dankzij de VVD het sinds een aantal jaar verboden om deze tassen in de nabijheid van winkels te hebben. Het verbod geldt alleen op straat, niet in winkels zelf. Voor ondernemers is dit onbegrijpelijk. Een dief mag dus een voorwerp ter voorbereiding van een diefstal niet op straat bij zich hebben, maar wel in hun winkel? De VVD Utrecht wil daarom kijken naar verdergaande maatregelen. Misschien zelfs het verbieden van rooftassen in winkels.
Een rooftas heet officiëel ‘geprepareerde tas’ en wordt door winkeldieven gebruikt om het shopliften te vergemakkelijken. Een rooftas heeft namelijk een laagje aluminium of lood aan de binnenkant van de tas zodat detectiepoortjes geen signaal oppikken en dus niet werken. Ideaal voor een winkeldief om ongezien met een grote stapel dure broeken de winkel uit te lopen. Voor ondernemers is dit een doorn in het oog. Ze komen er vaak pas achter dat er een rooftas is gebruikt nadat de diefstal heeft plaatsgevonden. Het achteraf opsporen van deze winkeldieven is lastig. De diefstallen met rooftassen worden voornamelijk gepleegd door Roemenen die in groepen naar Nederland komen en na de diefstal weer terugkeren naar hun land. Ondernemers voelen zich machteloos. Zo vertelt ondernemer Tom Broekman (bekend van de winkels ‘Thom Broekman’ en ‘de Rode Winkel’) dat er dagelijks stapels kleren uit de winkel verdwijnen door het gebruik van rooftassen.
De VVD Utrecht pleit al jaren voor een harde aanpak van rooftassen. Zo is het dankzij VVDer Mark Dijk al bijna 10 jaar in Utrecht verboden om rooftassen in de nabijheid van winkels te vervoeren of bij zich te hebben als een voorwerp dat kennelijk is uitgerust om het plegen van winkeldiefstallen te vergemakkelijken.
Dit verbod heeft nog niet geleid tot het gewenste effect. Rooftassen zijn namelijk wel verboden in het winkelgebied, maar niet in winkels zelf. Daarom pleitte de VVD er in 2014 wederom voor om ondernemers te ondersteunen in hun strijd tegen de rooftassenterreur door het bezit van rooftassen ook te verbieden in winkels zelf. Gemeentelijke regels gelden echter niet in winkels. Om het bezit van rooftassen te verbieden in winkels, is er een aanpassing van landelijke regelgeving nodig. Daarom vroegen wij in 2014 aan onze Utrechtse burgemeester om in gesprek te gaan met de lokale driehoek, de G4 en het ministerie van Veiligheid en Justitie om te kijken hoe dit gerealiseerd kan worden. Utrechtse ondernemers kijken nog te vaak toe hoe op grote schaal uit hun winkel geroofd wordt. De materiële en immateriële schade veroorzaakt door winkeldiefstal is enorm.
Met een rooftassenverbod in winkels, zijn we er echter nog niet. De pakkans is laag en de straf op winkeldiefstal met rooftassen heeft geen afschrikwekkende werking. Zo is de boete op winkeldiefstal met rooftas enkele tientallen euro’s. Verder wordt de dief gesommeerd om over een aantal weken terug te komen voor een rechterlijk oordeel. Een lachertje voor iemand die daarna vrolijk in de auto naar Roemenië stapt en uiteraard niet meer terugkomt.
Binnenkort start er een pilot in Limburg voor een winkelverbod voor de rooftas. Fijn dat er na jarenlange machteloosheid van ondernemers een pilot plaatsvindt. Wel jammer dat deze zo lang op zich heeft laten wachten en ook jammer dat hij niet in Utrecht plaatsvindt. Wellicht zou een pilot de Utrechtse ondernemers alvast helpen in hun strijd tegen deze winkeldiefstal. Wij hebben daarom gevraagd om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een pilot in Utrecht. Ook hebben we gevraagd naar een evaluatie van het rooftassenverbod tot nu toe. Misschien dat daar nog nieuwe inzichten uitkomen waardoor wij ondernemers beter kunnen ondersteunen vanuit de politiek.
Overigens zijn rooftassen niet de enige tassen die met een laag aluminium of lood bekleed zijn. De diepvriestas kan ook als rooftas gebruikt worden. U hoeft echter niet bang te zijn op beschuldiging van voorbereiding diefstal als u onderweg naar de supermarkt met diepvriestas in uw hand, een kledingwinkel binnenloopt. In de APV (gemeentelijke regelgeving) staat vermeld dat het verbod van rooftassen alleen geldt wanneer het in het bezit zijn daarvan een voorbereidingshandeling op diefstal is. Een diepvriestas of koeltas is zo opvallend, in de praktijk zal die nooit gebruikt worden.
Het verbod geldt dus slechts voor bezoekers van winkels die zich vreemd gedragen. In de nieuwsbrief van Centrum Management Utrecht is te lezen dat er naast tassen ook gebruik wordt gemaakt van dozen die lijken op cadeau’s, koffers, trolleys, jassen en dat zelfs rokken geprepareerd worden. Ze spreken van rokken of tassen die onnatuurlijk stijf, recht of bol staan, maar er toch weinig gewicht in lijkt te zitten.
Rooftassen zijn op dit moment verboden in de nabijheid van winkels, maar (nog) niet in winkels zelf. Dit maakt het voor ondernemers lastig om in te grijpen en geeft hen een machteloos gevoel. Daarom ziet de VVD Utrecht graag dat er geëxperimenteerd wordt met een verbod op het in bezit zijn van rooftassen in winkels zelf. Het in bezit zijn van rooftassen nabij winkels is al verboden, maar dat is niet genoeg. We zijn blij met de pilot in Limburg, maar de laatste stappen zijn nog niet gezet. Er moet ook gekeken worden naar de pakkans en de straf op bezit van een rooftas. De politiek kan hier onderdeel van de oplossing zijn.
Winkeldiefstal is helaas van alle tijden en het is onmogelijk om een diefstal vrije Utrechtse binnenstad te creëren. Ondertussen kunnen de ondernemers wel zoveel als mogelijk ondersteund worden door gemeente, politie en politiek. Zo moeten wij samen ons best doen voor een Utrecht waar ondernemers zo zorgeloos mogelijk kunnen ondernemen, zij op hun beurt zorgen voor gastvrije winkels en bezoekers van de binnenstad zo vrij mogelijk kunnen genieten van al het moois dat Utrecht te bieden heeft.
De VVD wil dat er in Utrecht harder tegen het bezit van rooftassen wordt opgetreden. Winkeldieven gebruiken op grote schaal geprepareerde voorwerpen om hun diefstallen te kunnen plegen.
Op dit moment is het niet strafbaar om in een winkel in het bezit te zijn van een rooftas. Raadslid Queeny Rajkowski: “Het is niet uit te leggen dat het in het bezit zijn van een rooftas buiten de winkel wel strafbaar is, maar in de winkel niet. Het bezit van een rooftas in een winkel zou wat ons betreft daarom als voorbereidingshandeling of poging tot diefstal aangemerkt moeten kunnen worden.”
Rooftassen zijn gebaseerd op het principe dat een omhulsel van bijvoorbeeld aluminium of lood in staat is het beveiligingsmechanisme van detectiepoortjes bij de uitgang van de winkel te omzeilen. Sinds 2010 is in Utrecht een rooftassenverbod van kracht dankzij een wijziging van de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV). De APV geldt echter niet in winkels zelf.
Centrummanagement Utrecht laat weten dat het aantal winkeldiefstallen waarbij rooftassen worden gebruikt de afgelopen jaren is toegenomen. Dagelijks verdwijnen er stapels kleren uit de winkels in de binnenstad, aldus Tom Broekman van Centrummanagement. Dit zorgt voor enorme inkomstenderving voor de verschillende (kleding)winkels.
Winkeldieven lijken, vanwege een lage pakkans enerzijds en een lage boete anderzijds, totaal niet onder de indruk van het verbod. Rajkowski wil daarom weten hoeveel boetes er sinds 2010 zijn uitgeschreven en of er sprake is van beperkte handhavingsmogelijkheden. Rajkowski: “Wellicht zouden buitengewoon opsporingsambtenaren de bevoegdheid kunnen krijgen om op het bezit van rooftassen te handhaven.”
Tot slot roept Rajkowski de burgemeester ook op om binnen de driehoek en met de G4 en het Ministerie van Justitie in gesprek te gaan over de mogelijkheden om tegen het bezit van rooftassen in winkels op te treden. Rajkowski: “Er moet actiever gehandhaafd worden op rooftassen in winkelgebieden en ook moet het in bezit zijn van een rooftas in een winkel verboden worden. Onze ondernemers moeten nu hopeloos toekijken hoe op grote schaal uit hun winkel geroofd wordt. De materiële en immateriële schade veroorzaakt door winkeldiefstal is enorm. Hier moet snel een oplossing voor komen!”
Klik hier voor de schriftelijke vragen.