December 2017- De burgemeester van Utrecht ondertekent binnenkort een intentieverklaring van de Verenigde Naties (VN). Daarmee wordt Utrecht een ‘safe streets’-gemeente. Dat betekent dat Utrecht gaat samenwerken met de VN, de politie en organisaties zoals ‘Pretty Woman’ (seksuele voorlichting) om de openbare ruimte in Utrecht nog veiliger te maken voor vrouwen en meiden. Klinkt erg sympathiek, maar wat betekent dit eigenlijk?
Onderzoek in een aantal Nederlandse steden toont aan dat meer dan 80% van de vrouwen en meisjes in de afgelopen twaalf maanden te maken heeft gehad met seksuele intimidatie of andere vormen van seksueel geweld in de openbare ruimte. En iedere week doen 24 vrouwen in Nederland aangifte van verkrachting. Ook in Utrecht krijgen meiden en vrouwen te maken met seksuele intimidatie of geweld op bijvoorbeeld hun werk (denk aan de #metoo discussie), maar ook in de openbare ruimte. Zo deed vader Albert Mulder een oproep gericht op vaders om toezicht te houden op hun dochters in zwembaden.
“Bijna iedereen heeft wel eens een lijst met tips voor veiligheid op straat voorbij zien komen. Daarin wordt vrouwen bijvoorbeeld aangeraden zich niet te sexy te kleden, ‘s nachts niet alleen over straat te gaan, een cursus zelfverdediging te volgen, en meer van dergelijke voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit legt de verantwoordelijkheid volledig op de verkeerde plek.” (safestreets.unwomen.nl) Seksuele intimidatie of geweld is nooit de schuld van het slachtoffer. Meiden die op zelfverdedigingscursus gaan: leuk, verstandig, maar lost het probleem niet op. Het zijn de mannen en jongens die zich schuldig maken aan seksueel geweld of intimidatie die (op z’n minst!) op cursus zouden moeten gaan.
Het project ‘Safe Streets’ van het VN Women Nationaal Comité Nederland richt zich op een totaal aanpak van dit probleem. Op verzoek van de Utrechtse VVD, gesteund door bijna alle andere Utrechtse politieke partijen, wordt ook Utrecht een ‘safe streets’-gemeente. Wat onder andere betekent dat: er informatie en ‘best practices’ verzameld en uitgewisseld worden met dit comité. Daarnaast wordt er gekeken naar maatregelen in de openbare ruimte, verhoging van de meldingsbereidheid en bewustwording middels seksuele voorlichting (niet te verwarren met biologie) op scholen.
Organisaties als ‘Pretty Woman’ staan te springen om naast individuele hulpverlening aan meiden die slachtoffer zijn van seksuele intimidatie of geweld, ook voorlichting op maat te geven aan jongens over de gelijkwaardigheid van man en vrouw.
Het klinkt allemaal misschien wat soft, maar er is echt nog veel te doen. Zo ontving ik laatst dit bericht op twitter: “Vrouwen zouden eerst eens hun bek los moeten trekken, niet eerst leuk de aandacht trekken en wanneer je die vervolgens krijgt doordat je aangeraakt wordt, niks zeggen!” Daar heb ik het volgende op gereageerd: “Er is een groot verschil tussen vriendelijk contact maken, flirten en aangeraakt willen worden. Daarnaast reageert niet elk mens hetzelfde in vervelende situaties. Gezien de woorden die je kiest als je over vrouwen praat, adviseer ik je om contact op te nemen met @PrettyWomanUtr“. De nette variant, van wat er eigenlijk in mijn hoofd omging..
Over de noodzaak van ‘safe streets’ bestaat geen politiek debat, wel over of het zijn van een ‘safe street’ de oplossing is. Nee, de oplossing is het zeker niet. Op dit moment wordt er niet veel meer gezegd dan dat het een belangrijk thema is. Het echte verschil, de echte oplossing, die komt hierna. De gemeenteraad krijgt rond zomer 2018 een inventarisatie van het college met mogelijke oplossingen voor de openbare ruimte. Dan moet de politiek kleur bekennen. Welke oplossingen worden er opgepakt, waar wordt geld voor vrijgemaakt, hoe belangrijk vindt de gemeenteraad dit thema echt?
Samenvattend is het goed dat Utrecht een ‘safe street’-gemeente wordt. Ik ben er stiekem ook trots op dat het gelukt is. Of het ook een succes wordt, bepaalt de volgende Utrechtse gemeenteraad. De Utrechtse VVD zal in ieder geval haar verantwoordelijkheid nemen.
Het begint met voorlichting, aanspreken van wangedrag, het veilig inrichten van de openbare ruimte en het eindigt met veilig naar huis fietsen, veilig uitgaan en veilig jouw dochter naar het zwembad laten gaan. ‘Safe-streets’ begint met veiligheid voor meiden en vrouwen, maar het eindigt in meer: meer veiligheid en respect voor iedereen in Utrecht.